आजच्या धावपळीच्या जगात गुंतवणूक करणे अत्यावश्यक आहे. परंतु, बऱ्याच लोकांकडे गुंतवणुकीसाठी वेळ किंवा ज्ञान नसते. अशावेळी निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक (Passive Value Investing) हा एक उत्तम पर्याय ठरू शकतो. चला तर मग जाणून घेऊया निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक म्हणजे काय आणि ते गुंतवणूकदारांसाठी कसे फायदेशीर आहे.
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक म्हणजे काय?
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक ही एक दीर्घकालीन गुंतवणूक रणनीती आहे. यामध्ये एखादा गुंतवणूकदार संपूर्ण बाजारपेठ किंवा एखाद्या विशिष्ट क्षेत्राचा निर्देशांक (Index) ट्रॅक करणाऱ्या म्युचुअल फंडात गुंतवणूक करतो. या निर्देशांकांमध्ये निफ्टी 50, सेन्सेक्स 30 इत्यादींचा समावेश होतो. या फंडांमध्ये अनेक कंपन्यांचे समभाग (Stocks) असतात. त्यामुळे गुंतवणूकदाराला थेट कंपन्यांचा अभ्यास करण्याची गरज नसते. फक्त निवडलेल्या निर्देशांकाचे कामगिरी बघून गुंतवणूक केली जाते.
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक – फायदे
- कमी वेळ खर्च: निष्क्रिय गुंतवणुकीमुळे तुम्हाला बाजाराचा सतत पाठलाग लावण्याची गरज नाही. फक्त गुंतवणूक करा आणि दीर्घकालीन भरवसा ठेवा.
- कमी खर्च: सक्रिय फंड मॅनेजरपेक्षा निष्क्रिय फंडाचे व्यवस्थापन खर्च कमी असतो. त्यामुळे गुंतवणूकदारांचा परतावा अधिक असतो.
- विविधीकरण: निष्क्रिय फंडामध्ये अनेक कंपन्यांचे समभाग असल्यामुळे गुंतवणूक विविध क्षेत्रात विभागली जाते. त्यामुळे एखाद्या कंपनीच्या नुकसानाचा फारसा परिणाम होत नाही.
- दीर्घकालीन फायदे: बाजारपेठ दीर्घकालावधीत चढउतार होत असली तरी शेअर बाजाराचा दीर्घकालीन ट्रेंड सकारात्मक असतो. निष्क्रिय गुंतवणूक दीर्घकालीन भरवसा ठेवून गुंतवणूक करण्यास प्रोत्साहित करते.
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक – मर्यादा
- कमी परतावा: निष्क्रिय गुंतवणूक बाजाराचा सरासरी परतावा देते. सक्रिय गुंतवणूक कधी कधी बाजारपेक्षा जास्त परतावा देऊ शकते पण त्यात जोखीमही जास्त असते.
- कमी नियंत्रण: निष्क्रिय गुंतवणूकदाराला कोणत्या कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करायची यावर नियंत्रण नसते. ते फक्त फंड मॅनेजर निवडलेल्या निर्देशांकावर अवलंबून असते.
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक कोणासाठी?
निष्क्रिय मूल्य गुंतवणूक दीर्घकालीन गुंतवणूक हित असलेल्या आणि गुंतवणूक क्षेत्राचा सखोल अभ्यास करण्यासाठी वेळ नसलेल्या गुंतवणूकदारांसाठी उत्तम पर्याय आहे. तसेच, जोखीम घेण्याची क्षमता कमी असलेल्या गुंतवणूकदारांसाठीही हा
